موتور برق چیست؟

موتور برق دستگاهی است که با مصرف سوخت (بنزین، گاز یا گازوئیل) برق تولید می‌کند. به عبارت بهتر، موتور برق با مصرف سوخت یک موتور را به حرکت در می‌آورد و آن موتور ژنراتور را می‌چرخاند و ژنراتور برق تولید می‌کند.

انواع موتور برق

مولدهای برق اضطراری را معمولاً برا اساس دو عامل دسته‌بندی می‌کنند. اول نوع سوخت مصرفی و دوم نوع روشن شدن موتور.

بر اساس نوع سوخت مصرفی، موتور برق‌ها به سه دسته زیر تقسیم‌بندی می‌شوند:

• موتور برق دیزلی (دیزل ژنراتور)
• موتور برق بنزینی
• موتور برق گازی یا گازسوز

برآورد مصرف بار

اولین گام در خرید موتور برق، تعیین اندازه توان یا همان قدرت آن بر اساس مصرف بار است. برای این کار ابتدا باید فهرستی از بارها را مشخص کنیم که می‌خواهیم برق آن‌ها را با موتور برق تأمین کنیم. این بارها شامل لوازم برقی مانند کامپیوتر، یخچال، روشنایی و… است که روشن بودنشان در موارد قطع برق برایمان ضرورت دارد و برای اشخاص مختلف می‌تواند متفاوت باشد. در اینجا توجه به اولویت‌ها و درجه اهمیت آن‌ها بسیار مهم است. برای مثال احتمالاً وسیله‌ای مانند لباس‌شویی در اولویت بسیاری از مردم نیست، چراکه هم چندان ضروری نیست و هم مصرف بسیار بالایی دارد.

جدول زیر متوسط توان مصرفی وسایل مختلف را نشان می‌دهد. البته ممکن است وسایل با نشان‌های تجاری و اندازه‌های مختلف توان مصرفی متفاوتی داشته باشند. آنچه در اینجا نوشته شده، مقادیر رایج است. برای اطلاع دقیق از میزان مصرف برق لوازم برقی خود می‌توانید پلاک روی آن‌ها را بخوانید.

اکنون توان موتور برق را با یک مثال واقعی محاسبه می‌کنیم. فرض کنید در وسایل الکتریکی خانه که باید برق آن‌ها را تأمین کنیم، به صورت جدول زیر باشند. در جدول زیر نکته‌ای وجود دارد و آن ستون توان راه‌اندزای است. در برخی از وسایل برقی، مانند یخچال، توان مصرفی لحظه راه‌اندازی، که لحظه بسیار کوتاهی است، بسیار بزرگ‌تر از توان مصرفی دستگاه در حالت عادی است. بنابراین، حتماً به این نکته در برآورد بار دقت داشته باشید.

با توجه به جدول مصارف بالا، باید یک موتور برق با قدرت اکتیو ۶۲۵۰ وات یا بالاتر را انتخاب کنیم تا توان پاسخگویی بار را داشته باشد. دقت کنید که انتخاب یک موتور برق با توان بسیار بالا، چیزی جز افزایش هزینه، افزایش آلودگی، سختی حمل و نقل و افزایش مصرف سوخت را در پی نخواهد داشت.

نکته: به طور معمول، برای مصارف خانه مسکونی یک ژنراتور با توان اکتیو ۳۰۰۰ تا ۶۵۰۰ کیلوواتی کفایت می‌کند.

نگهداری از موتور ژنراتور

در این بخش، مواردی را درباره نگهداری از موتور برق بیان می‌کنیم که باید به آن‌ها توجه کنید.

چه زمانی روغن موتور را تعویض کنیم؟

زمان مناسب تعویض روغن ۵ ساعت بعد از اولین استفاده از موتور ژنراتور است. پس از آن، هر ۱۰۰ ساعت یک بار باید این کار را انجام دهید. البته برای اطلاع دقیق از برای اطمینان از نوع و زمان تعویض روغن موتور باید به دفترچه راهنمای دستگاه مراجعه کنید.

چگونه از موتور در انبار نگهداری کنیم؟

اگر نمی‌خواهید برای مدتی بیش از ۲ هفته از دستگاه استفاده کنید، مراحل زیر را انجام دهید:

1. شیر بنزین دستگاه را ببندید.
2. موتور را روشن کنید و اجازه دهید دستگاه بدون بار روشن بماند.
3. پس از خاموش شدن دستگاه شرایط انبار کردن آن را مهیا و اقدام کنید.

توجه: مطالعه دفترچه راهنمای سازنده دستگاهتان بسیار مهم و ضروری است.

استفاده ماهانه از دستگاه

در هر ماه موتور-ژنراتور را به مدت تقریبی ۲۰ دقیقه روشن کنید. این امر باعث از بین رفتن رطوبت در داخل موتور و حفظ شرایط مناسب برای کارکرد دستگاه خواهد شد. همچنین با روشن شدن دستگاه و شارژ شدن باتری از آسیب‌دیدگی آن جلوگیری می‌شود.

سرویس قطعات دستگاه

با توجه به دفترچه راهنمای موتور-ژنراتورتان، حتماً به سرویس و یا تعویض فیلترهای هوا و سوخت آن مبادرت کنید. برای سرویس فیلتر هوا می‌توانید آن را با آب و صابون بشویید و سپس آن را خشک کرده و در جای خود قرار دهید. برای سرویس فیلتر سوخت نیز آن را از محفظه تانک دستگاه خارج کرده و پس از سرویس در جای خود قرار دهید.

پرسش‌های رایج درباره موتور برق

در این بخش، به رایج‌ترین پرسش‌ها درباره موتور برق پاسخ می‌دهیم.

موتور برق چقدر بنزین مصرف می‌کند؟

برای تولید هر 2 کیلووات برق حدوداً 1٫2 لیتر بنزین در ساعت مصرف می‌کند. البته برای اطلاع دقیق از میزان مصرف سوخت موتور-ژنراتور بهتر است مشخصات آن را مشاهده کنید.

موتور برق چند ساعت کار می‌کند؟

مدت کارکرد موتور برق به میزان مصرف سوخت آن و ظرفیت مخزن دستگاه بستگی دارد.

موتور برق سایلنت چیست؟

همان‌طور که می‌دانیم، کار موتور برق‌ها همراه با سر و صدا و آلودگی همراه است. موتور برق سایلنت نوعی موتور برق است که پوشش آن به گونه‌ای است که کمترین سر و صدا را تولید می‌کند. این موتور برق‌ها در بازار موجود هستند و در صورتی که با سر و صدا مشکل دارید، می‌توانید این انواع را تهیه کنید.

تفاوت موتور برق با ژنراتور چیست؟

همان‌طور که گفتیم، موتور برق همان موتور-ژنراتور (ژنراتوری که با موتور می‌چرخد و انرژی جنبشی موتور را به برق تبدیل می‌کند) است که بین مردم به این نام شناخته شده است. اگر می‌خواهید کلمه دقیقی به کار ببرید از ژنراتور استفاده کنید.

موتور برق چقدر برق تولید می‌کند؟

موتور برق‌ها در اندازه‌ها و توان‌های مختلف و بسیار متنوعی ساخته می‌شوند و شما می‌توانید با توجه به نیاز خود یکی از آن‌ها را تهیه کنید. مثلاً یک موتور برق ۵ کیلوولت-آمپری ممکن است برای مصارف ساده یک خانه کافی باشد، اما برای تأمین برق یک مجتمع کوچک تجاری از یک موتور برق ۱۰۰ کیلوولت-آمپری استفاده شود.

موتور برق بنزینی بخرم یا دیزلی؟

اگر موتور برق را برای کار در مدت زمان زیاد نمی‌خواهید و میزان مصرف بارهایتان نیز کم است، ژنراتور بنزینی گزینه مناسب‌تری خواهد بود. ژنراتور دیزلی برای مواردی با مصرف بالا و با زمان بیشتر توصیه می‌شود.

معایب موتور برق چیست؟

شاید مهم‌ترین عیب یک موتور برق را بتوان سوخت آن دانست که یک سوخت فسیلی است و قطعاً در برابر گزینه‌ای مانند پنل‌ خورشیدی، از نظر سازگاری با محیط زیست، نقطه ضعف خواهد داشت. البته سر و صدای تولیدی آن هنگام کار را نیز می‌توان یکی از معایب این مولد برق به شمار آورد. نیاز به سریس و نگهداری و خطرانی بالقوه ناشی از وجود سوخت‌های فسیلی نیز نکات قابل ذکری است.

تفاوت موتور برق با یو پی اس

در دنیای امروزی که اتکا به انرژی الکتریکی برای فعالیت‌های روزمره و تجاری بیش از پیش حیاتی شده است، تامین برق پایدار و بدون وقفه امری ضروری به نظر می‌ رسد. چه در منازل، چه در سازمان‌ها و صنایع بزرگ، هر گونه نوسان یا قطعی برق می‌ تواند خسارات جدی به تجهیزات الکتریکی وارد کرده و روند کاری را مختل کند.

در این میان، استفاده از راهکارهای مختلفی همچون موتوربرق و یو پی اس (UPS) به عنوان منابع تغذیه اضطراری اهمیت ویژه‌ای یافته است. هرچند هر دو این سیستم‌ها به منظور تأمین برق در مواقع اضطراری طراحی شده‌اند، اما تفاوت‌های چشمگیری در عملکرد، کاربرد و فناوری مورد استفاده آنها وجود دارد. در این مقاله قصد داریم با بررسی تخصصی این دو سیستم، شما را در انتخاب بهترین گزینه برای نیازهای خاص خود یاری دهیم.

موتور برق بهتر است یا یو پی اس؟

قطعا وقتی شما قصد خرید یک منبع برق پایدار را داشته باشید این سوال برایتان ایجاد خواهد شد که بین موتور برق و یو پی اس کدام گزینه بهتری هستند؟ شما زمانی می توانید به پاسخ این سوال دست پیدا کنید که به خوبی با این دو دستگاه آشنا شده و از تفاوت های آنها آگاه باشید.

موتور برق

موتور برق یا ژنراتور دستگاهی است که انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل می‌ کند. این دستگاه‌ها معمولاً با سوخت‌ هایی مانند بنزین، گازوئیل یا گاز طبیعی کار می‌ کنند. موتور برق پس از شروع به کار، با تبدیل سوخت به انرژی مکانیکی و سپس به انرژی الکتریکی، برق لازم را برای تجهیزات الکتریکی فراهم می‌ کند.

 یو پی اس (UPS)

یو پی اس، به معنای منبع تغذیه بدون وقفه است. این دستگاه دارای باتری داخلی است و هنگامی که قطعی برق رخ می‌ دهد، به صورت خودکار و بدون تاخیر برق دستگاه‌های متصل به خود را تامین می‌ کند. UPS به طور معمول برای حفاظت از دستگاه‌های حساس مانند سرورها، کامپیوترها و تجهیزات الکترونیکی حساس به نوسانات برق استفاده می‌ شود.

تفاوت‌های کلیدی

• زمان واکنش و تأمین برق

  موتور برق: معمولاً بعد از قطعی برق، موتور برق باید روشن شود و بسته به نوع موتور و سیستم راه‌ اندازی، این فرایند ممکن است چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد. این بدان معنا است که در زمان راه‌ اندازی، تجهیزات بدون برق می‌ مانند.

  یو پی اس: از آنجا که یو پی اس دارای باتری داخلی است، در کسری از ثانیه و بدون وقفه برق مورد نیاز تجهیزات را تامین می‌ کند. به همین دلیل، یو پی اس برای دستگاه‌ هایی که به برق دائمی نیاز دارند، ایده‌آل است.

• مدت زمان تامین برق

  موتور برق: بسته به ظرفیت و سوخت موجود، می‌ تواند ساعت‌ها و حتی روزها برق تولید کند. این مزیت باعث می‌ شود موتور برق برای کاربردهای طولانی‌ مدت مانند رویدادها یا قطعی برق‌ های طولانی مناسب تر باشد.

 یو پی اس: معمولاً مدت زمان تامین برق توسط یو پی اس محدود است و بسته به ظرفیت باتری، ممکن است تنها برای چند دقیقه یا ساعت محدودی برق فراهم کند. یو پی اس برای کاربردهایی مناسب است که نیاز به برق در مدت کوتاه دارند تا برق اصلی بازگردد.

• نوع استفاده و کاربرد

  موتور برق: برای تامین برق تجهیزات بزرگ‌ تر و با مصرف بالا مناسب است. به طور مثال، برای تامین برق کل یک ساختمان یا واحد صنعتی در زمان قطعی برق استفاده می‌ شود. موتور برق در سری های مختلف نظیر موتور برق سایلنت، موتور برق سه فاز، موتور برق اینورتر، موتور برق تک فاز، تولید می شود و برای هر نیازی پاسخگو می باشد.

 یو پی اس: معمولاً برای تجهیزات حساس و کم مصرف که به برق پیوسته نیاز دارند، مانند کامپیوترها، مودم‌ها، سرورها و سیستم‌های امنیتی استفاده می‌ شود.

• هزینه و نگهداری

 موتور برق: به دلیل استفاده از سوخت فسیلی و نیاز به سرویس و نگهداری دوره‌ای برای جلوگیری از خرابی، هزینه‌ های نگهداری بالاتری نسبت به UPS دارد. همچنین مصرف سوخت و هزینه‌های مرتبط با آن در طول زمان می‌ تواند بالا باشد.

 یو پی اس: به نگهداری بسیار کمتری نسبت به موتور برق نیاز دارد. با این حال، باتری‌های یو پی اس پس از چند سال نیاز به تعویض دارند که هزینه‌ای را به همراه دارد و‌ ممکن است هزینه تعویض باتری زیاد باشد.

• مصرف سوخت و انرژی

 موتور برق: برای تولید برق نیاز به سوخت‌ های فسیلی دارد و این موضوع می‌ تواند باعث تولید آلاینده‌ها و اثرات زیست محیطی شود. موتور برق در دو مدل موتور برق بنزینی و موتور برق دیزلی تولید می شود.

یو پی اس: به دلیل استفاده از باتری و عدم نیاز به سوخت فسیلی، بسیار سازگارتر با محیط زیست است و به خصوص در مواردی که تامین انرژی کوتاه‌ مدت مورد نیاز است، بهینه‌ تر عمل می‌کند.

• استقرار و نصب

 موتور برق: برای نصب موتور برق نیاز به فضایی بزرگ‌ تر و سیستم‌های ایمنی (مانند سیستم تهویه مناسب و مکانی برای ذخیره سوخت) است.  یو پی اس: معمولاً کوچک‌ تر و سبک‌ تر است و می‌ تواند به راحتی در کنار تجهیزات الکترونیکی قرار گیرد و نیاز به فضای زیادی ندارد.

 جمع‌ بندی

انتخاب بین موتور برق و یو پی اس بستگی به نیازهای شما دارد. اگر نیاز به تامین برق طولانی‌ مدت برای تجهیزات سنگین دارید، موتور برق انتخاب بهتری است. البته اگر بخواهید انتخاب دقیق تری داشته باشید انواع موتور برق سه فاز برق مصارف صنعتی و انواع موتور برق تک فاز برای مصارف خانگی شما جوابگوی خوبی هستند. اما اگر به دنبال محافظت از دستگاه‌ های حساس در برابر نوسانات و قطعی برق هستید و تنها برای مدت کوتاهی نیاز به برق اضطراری دارید، یو پی اس گزینه مناسب‌ تری است. در آخر هم باید بگوییم که اگر در این زمینه نیاز به راهنمایی بیشتر دارید می توانید با مشاوران مجموعه ما تماس حاصل فرمایید تا شما را راهنمایی کنند و بهترین انتخاب را داشته باشید.